Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa đề xuất bổ sung Điều 198a vào Luật Các tổ chức tín dụng, nhằm cho phép các tổ chức tín dụng và tổ chức mua bán, xử lý nợ được quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Đề xuất này nhằm giải quyết những khó khăn hiện tại trong việc xử lý tài sản bảo đảm khi khách hàng không thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
Quy định hiện hành và những hạn chế
Hiện nay, khi khách hàng không giao nộp tài sản bảo đảm, các tổ chức tín dụng phải khởi kiện ra tòa án và chờ thi hành án, gây kéo dài thời gian xử lý và tăng chi phí. Pháp luật hiện hành chỉ ghi nhận quyền yêu cầu tòa án giải quyết việc này, mà không quy định trực tiếp quyền thu giữ tài sản bảo đảm của bên nhận bảo đảm.
Nội dung đề xuất luật hóa
Để khắc phục tình trạng trên, Ngân hàng Nhà nước đề xuất bổ sung quy định cho phép các tổ chức tín dụng và tổ chức mua bán, xử lý nợ được quyền thu giữ tài sản bảo đảm trong trường hợp hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc này. Việc thu giữ phải tuân thủ các điều kiện như:
- Biện pháp bảo đảm đã phát sinh hiệu lực đối kháng với bên thứ ba theo quy định pháp luật.
- Tài sản bảo đảm không đang trong tranh chấp, không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời hoặc kê biên.
- Tổ chức tín dụng đã thông báo công khai về thời gian, địa điểm thu giữ và lý do thu giữ.
Đề xuất này nhằm đảm bảo quyền lợi của các tổ chức tín dụng, khuyến khích họ cho vay với lãi suất hợp lý hơn, đồng thời tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và người dân, góp phần phát triển kinh tế và giảm thiểu tình trạng "tín dụng đen".
Ý kiến chuyên gia
Nhiều chuyên gia ủng hộ việc luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, cho rằng việc này sẽ giúp cân bằng trách nhiệm giữa người vay và người cho vay, đồng thời giảm thiểu tình trạng khách hàng cố tình không trả nợ dù có khả năng.
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan, việc thu giữ tài sản bảo đảm cần được thực hiện công bằng, công khai, minh bạch và tuân thủ các quy định pháp luật. Điều này sẽ góp phần tạo môi trường tài chính lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Hiện nay, khi khách hàng không giao nộp tài sản bảo đảm, các tổ chức tín dụng phải khởi kiện ra tòa án và chờ thi hành án, gây kéo dài thời gian xử lý và tăng chi phí. Pháp luật hiện hành chỉ ghi nhận quyền yêu cầu tòa án giải quyết việc này, mà không quy định trực tiếp quyền thu giữ tài sản bảo đảm của bên nhận bảo đảm.
Nội dung đề xuất luật hóa
Để khắc phục tình trạng trên, Ngân hàng Nhà nước đề xuất bổ sung quy định cho phép các tổ chức tín dụng và tổ chức mua bán, xử lý nợ được quyền thu giữ tài sản bảo đảm trong trường hợp hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc này. Việc thu giữ phải tuân thủ các điều kiện như:
- Biện pháp bảo đảm đã phát sinh hiệu lực đối kháng với bên thứ ba theo quy định pháp luật.
- Tài sản bảo đảm không đang trong tranh chấp, không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời hoặc kê biên.
- Tổ chức tín dụng đã thông báo công khai về thời gian, địa điểm thu giữ và lý do thu giữ.
Đề xuất này nhằm đảm bảo quyền lợi của các tổ chức tín dụng, khuyến khích họ cho vay với lãi suất hợp lý hơn, đồng thời tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và người dân, góp phần phát triển kinh tế và giảm thiểu tình trạng "tín dụng đen".
Ý kiến chuyên gia
Nhiều chuyên gia ủng hộ việc luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, cho rằng việc này sẽ giúp cân bằng trách nhiệm giữa người vay và người cho vay, đồng thời giảm thiểu tình trạng khách hàng cố tình không trả nợ dù có khả năng.
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan, việc thu giữ tài sản bảo đảm cần được thực hiện công bằng, công khai, minh bạch và tuân thủ các quy định pháp luật. Điều này sẽ góp phần tạo môi trường tài chính lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
